عمومی | دانشگاه علوم پزشکی همدان

ارتقای سطح سواد سلامت روان، مهمترین راهکار پیشگیری از خودکشی


کارشناس دفتر سلامت روان اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه ارتقای سطح سواد سلامت روان، مهمترین راهکار پیشگیری از خودکشی است گفت: با تکیه بر این موضوع حتی در شرایط بد اقتصادی و اجتماعی می‌توان از افزایش خودکشی‌ها ممانعت کرد.

"دکتر مریم عباسی‌نژاد" در حاشیه کارگاه بازآموزی پیشگیری از خودکشی در مرکز بهداشت همدان طی گفتگو با خبرنگار وب‌دا در همدان اظهار داشت: این کارگاه جزئی از برنامه عملیاتی سالیانه بهداشت است که بر اساس آن پزشکان، کارشناسان سلامت روان و بهورزان موظف خواهند بود در خصوص پیشگیری از خودکشی هر ۳سال یک‌بار آموزش ببیینند و سالانه در کارگاه‌های بازآموزی مشارکت کنند.

وی تشریح کرد: مبنای این کارگاه، ظرفیت‌سازی در نظام سلامت مراقبت بهداشت و روان است یعنی نیروهای بهداشتی باید نسبت به موضوع آگاه شده و از روش‌های مقابله و پیشگیری آگاهی کسب کنند تا مدیریت بیماران نیازمند خدمت بر اساس این آموزه‌ها تسهیل شود.

کارشناس مسئول برنامه پیشگیری از خودکشی در وزارت بهداشت با بیان اینکه بیماری‌های مهم که منجر به مرگ می‌شوند نیازمند تکرار در بازآموزی‌های پیشگیری و مقابله هستند گفت: معمولا آموزش‌ها پس از مدتی کمرنگ می‌شوند و این کارگاه‌های بازآموزی الزام آموزش هستند علاوه بر آن حساس‌سازی و توجه به موضوع "پیشگیری از خودکشی" از دیگر دلایل برپایی این کارگاه است.

وی روز جهانی پیشگیری از خودکشی را نقطه عطف و بهانه‌ای برای این بازآموزی‌ها عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه در حال حاضر هرسال با رشد آمار خودکشی مواجه هستیم باید با برجسته‌سازی و حساس‌سازی این مساله شرایطی را فراهم آوریم که در نمودار رشد جمعیت، آمار خودکشی به عددی پایین‌تر از سال‌های قبل خود رسیده یا حداقل ثابت باشد که با در نظر گرفتن آهنگ رشد جمعیت در واقع همان کاهش خودکشی را رقم زده باشیم.

دکتر عباسی‌نژاد ادامه داد: دلایل متعددی برای بروز خودکشی در جوامع مختلف مطرح شده اما شاید دلیل محوری آن در نیم قرن اخیر که آمار خودکشی بیشتر و بیشتر شده‌ این باشد که هزاره سوم پاداش بیشتری به رفتارهای خشونت‌بار بشر می‌دهد و البته خودکشی رفتاری است که یادگیری می‌شود.

وی با بیان اینکه ژنتیک نیز یکی از عوامل اثرگذار در مساله خودکشی است اگرچه تنها دلیل نمی‌تواند باشد تبیین کرد:  الگوهای غلط فرزندپروری، سبک زندگی و البته مسائل کلان اقتصادی در هریک از جوامع جهانی از دیگر عوامل موثر بر شیوع خودکشی عنوان شده‌است.

کارشناس دفتر سلامت روان اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متذکر شد: در تقسیم‌بندی سازمان جهانی بهداشت، کشور ایران در پهنه منطقه مدیترانه شرقی قرار دارد که یکی از کشورهای پیشتاز در داشتن برنامه پیشگیری در این منطقه است و در آمار جهانی در وضعیت بهتری از دیگر کشورها به ویژه کشورهای اروپای شرقی که بیشترین آمار خودکشی را دارند قرار داریم.

وی با اشاره به اینکه در کشور ما برخی استان‌ها از جمله ایلام و کرمانشاه بیشترین آمار خودکشی را به‌خود اختصاص داده‌اند عنوان کرد: ما برای پیشگیری گسترده از خودکشی به همراهی و همکاری دستگاه‌های متعددی از جمله آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و حتی جوامع مردمی مثل هیئات مذهبی نیاز داریم تا آموزش‌های پیشگیرانه را در بین عموم مردم گسترش دهیم.

**کارگاه بازآموزی پیشگیری از خودکشی در سطحی گسترده تکرار می‌شود

مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشتی دانشگاه نیز با اشاره به برپایی این کارگاه در مرکز بهداشت همدان اظهار داشت: کارگاه بازآموزی پیشگیری از خودکشی با حضور پزشکان، کارشناسان سلامت روان، نمایندگان پرستاری اورژانس‌های پرستاری استان و نمایندگانی از معاونت دانشجویی و فرهنگی و اورژانس پیش‌بیمارستانی دانشگاه برگزار شده‌است.

مهندس رنجبران تصریح کرد: ابعاد مختلف پیشگیرانه خودکشی و راه‌های پیشگیری، شرایط پرخطر در خانواده‌، اجتماع و ... در این موضوع محور این کارگاه است تا بروزرسانی اطلاعات و بازآموزی در خصوص راهکارها به مدعوین صورت گیرد.

وی عنوان کرد: مدرسین این دوره از جمعیت پیشگیری از خودکشی کشور و دفتر سلامت روان وزارت بهداشت حضور یافته‌اند که طی دو نوبت صبح و عصر در کارگاهی یک‌روزه به تدریس و تشریح مطالب مربوطه می‌پردازند.

مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشتی دانشگاه ادامه داد: این کارگاه در آستانه ۱۰ سپتامبر روز جهانی پیشگیری از خودکشی برگزار شده تا اهمیت موضوع برجسته‌تر شود و تلاش می‌کنیم طی سال‌جاری برنامه جامع‌تری با تعداد افراد تصمیم‌ساز بیشتر نیز در این خصوص اجرایی شود.

وی در ادامه افزود: موضوع خودکشی مساله اجتماعی است و همکاران ما در بخش درمان و پژوهش دانشگاه می‌توانند با مشارکت و همراهی با معاونت بهداشتی نقش موثری در مدیریت و کنترل این پدیده اجتماعی ایفا کنند.

مهندس رنجبران همچنین توصیه کرد: با توجه به اینکه در هر مرکز جامع سلامت، یک کارشناس بهداشت روان مستقر است کردم و همشهریان عزیز می‌توانند مسائل و مشکلات خود را در هر زمینه با این کارشناسان درمیان بگذارند که این خود راهی در جهت کاهش تنش‌ها و دغدغه‌هایی است که ممکن است به مرور زمان به بحران تبدیل شود.