گزارش فرهنگی «آسیب‌شناسی فیلم‌نامه‌نویسی کمدی در سینمای معاصر ایران» با بررسی شش عنصر کمدی از دید ملوین هلیتزر نوشته فاطمه مولازاده در ۷۵ صفحه از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد.

شکل‌گیری نگارش خلاق در حوزه کمدی در غرب با «ملوین هلیتزر» آغاز می‌­شود. وی از شش عنصر نام می‌­برد که باید در هر اثر طنزی با کیفیتی خاص حضور داشته باشد تا اثر طنز آن‌گونه که باید شکل گیرد. در این بررسی برای تشخیص ایراد اصلی فیلم‌نامه‌نویسی در سینمای ایران این شش عنصر در این آثار به‌صورت ترکیبیِ کمی و کیفی تحلیل شده‌­اند. بررسی این شش عنصر و رفع آنها برای رفع ضعف سینمای کمدی ایران امری ضروری است.

نویسنده در این گزارش پس از مروری بر تاریخ نظریه‌های طنز و پیشینه  نظریه­‌های کمدی‌­نویسی خلاق، به بررسی نظریه ملوین هلیتزر و شش عنصری که برای هر متن کمیک ضروری  است، می‌پردازد تا به بخش اصلی گزارش و بررسی شش عنصر کمیک هلیتزر در فیلم‌نامه­‌های سینمای کمدی ایران از ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ برسد.

قابل ذکر است که این تحقیق به روش تحلیلی و به ­شیوه ترکیبیِ کمی‌‌کیفی انجام گرفته است. در این تحقیق تعداد ۲۲ نمونه از میان جمعیتِ کل فیلم‌­های سینمایی کمدی ایران از ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ به‌­طور تصادفی انتخاب و بررسی شده است. جهت بررسی کیفی، شش عنصر هلیتزر به‌طور تحلیلی در هریک از این ۲۲ نمونه فیلم تحلیل و بررسی شده و سپس به­واسطه ارزش‌گذاری آنها در چند سطحِ مختلف برای هر عنصر، از دید کمی مداقه لازم بر روی آنها صورت گرفته است. در نتیجه‌­گیری نهایی نیز نتایج کمیِ حاصل از دیدی کیفی تحلیل شده‌­اند.

بر اساس این پژوهش، در حالت کلی فیلم‌نامه‌­نویسی در سینمای کمدی ایران باید دو گام اساسی بردارد: ابتدا زمینه واقع‌گرایانه باورپذیر را درونی کند و به­‌کار گیرد و سپس، به جفت هیجان غافلگیری بپردازد. شکل‌­گیری صحیح هیجان هم به غریزه نویسنده و تجربه آثار کلاسیک مربوط است و هم به آگاهی از این ساختار و بازنویسی‌های مداوم.