‌‌‌‌‌‌‌ دکتر علینقی عالیخانی یکم بهمن سال ۱۳۰۷ در ابهر متولد شد و پس از تحصیل در دبیرستان البرز با قبولی در رشته علوم سیاسی وارد دانشگاه تهران شد و پس از دریافت لیسانس به فرانسه رفت و دکترای خود را از دانشگاه پاریس در رشته اقتصاد گرفت.

وی در سال‌های ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۸ وزیر اقتصاد بود و از ۲۸ تیر ۱۳۴۸ تا ۲۴ تیر ۱۳۵۰ ریاست دانشگاه تهران را بر عهده داشت.

در سال ۱۳۴۱ که کشور دچار رکود شدیدی بود، با ادغام دو وزارتخانه بازرگانی و صنایع و تشکیل وزارت اقتصاد دکتر عالیخانی وزیر اقتصاد شد و با انجام اصلاحات گسترده در بدنه اقتصادی کشور، میانگین رشد اقتصادی ایران را به سطح دو رقمی رساند.

تقویت بخش صنعت؛ تمرکززدایی از فعالیت‌های صنعتی و توزیع آن‌ها در کل مناطق مناسب کشور؛ کاهش بیکاری با تقویت صنایع کوچک در حال فعالیت و ایجاد تنوع در فعالیت‌های صنعتی و تولیدی را از جمله اقدامات تاثیرگذار او در حوزه اقتصاد ذکر و به دلیل این اقدامات از او به عنوان بنیانگذار برنامه‌های اصلاحی در ساختار اقتصاد کشور یاد می‌کنند.

دکتر عالیخانی در مورد انتصاب به ریاست دانشگاه تهران می‌گوید: «تعامل با دانشجویان باعث شد متوجه شوم در سال‌های گذشته ما فقط به اعداد و ارقام و رشد اقتصادی توجه می‌کردیم و به مسائل اجتماعی توسعه آن گونه که باید، توجه نمی‌کردیم».

این وزیر پیشین با دید مدیریتی خاص خود به اداره دانشگاه تهران پرداخت و تغییر و تحولاتی در بخش‌های اداری و انتشاراتی دانشگاه ایجاد کرد. یکی از کارهای اصلاحی او در مقام ریاست دانشگاه، تشدید نظارت بر اصالت و کیفیت علمی کتاب‌ها و مقالاتی بود که در دانشگاه تهران منتشر می‌شدند و برای بررسی تالیفات، شورایی را تعیین کرد تا بر کیفیت آثار تالیفی نظارت بیشتری به عمل آید.

وی در اظهار نظری درباره دوران ریاستش در دانشگاه تهران، برخی از اقدامات خود را مثبت و برخی دیگر را منفی توصیف کرده است.

دکتر عالیخانی پس از ریاست دانشگاه تهران، از کارهای دولتی کناره گرفت و در بخش خصوصی به فعالیت پرداخت. ‌