عمومی | دفتر آموزش و پژوهش سازمان زندانها

گزارش اقدامات حوزه پژوهش سازمان در سال ۱۳۹۷

اعلام اولویت های پژوهشی

اولویت های پژوهشی از سال ۱۳۹۴ برای اولین بار بر اساس نیازسنجی وسیع تعیین و برای بازه زمانی ۴ ساله با بازنگری سالانه مورد بهره برداری قرار گرفت و منجر به تصویب ۸۳ عنوان پژوهش طی سه سال گردید.
اولویت های پژوهشی سال ۱۳۹۷ نیز با اعلام و فراخوان در چهار حوزه پیشگیری از آسیب، مداخلات اصلاحی، تربیتی و زیستی سازمان، ارتقاء زیرساخت های سازمان و پیشرفت و توسعه در ۲۵ موضوع کلان در حال پی گیری است.
یکی از توفیقات حوزه پژوهش سازمان، مدیریت روند اعلام هدفمند و برنامه ریزی شده اولویت های پژوهشی، با دریافت تعداد کمتر ولی کاربردی تر از پروپوزال ها، به تصویب پروپوزال های بیشتری نائل گردیده است.

برگزاری جلسات شورای تحقیقات سازمان

شورای تحقیقات سازمان برای اولین بار از سال ۱۳۹۴ با ترکیبی در بالاترین سطح علمی و اجرایی، متشکل از رییس سازمان، معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان و ۴ نفر عضو هیئت علمی از خارج سازمان و دبیری مدیرکل دفتر آموزش و پژوهش سازمان کلیه اقدامات پژوهشی سازمان را طی جلسات ماهانه رصد کرده است. در سال ۱۳۹۷نیز ۱۴ جلسه رسمی و ۱ جلسه غیررسمی تشکیل شده است.

تمرکز زدایی در اجرای پژوهش ها

یکی از دستاوردهای مهم سازمان در این حوزه شناسایی و به کارگیری ظرفیت های علمی و اجرایی استان¬ها در برنامه-ریزی و اجرای تحقیقات سازمان می باشد. با عنایت به ماده ۵۶ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) که در تاریخ ۱۹/۱۲/۹۴ ابلاغ گردیده است کلیه دستگاه های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری و دستگاه های موضوع ماده (۵۰) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۱) مصوب ۱۵/۸/۱۳۸۴ مکلف به تخصیص و هزینه کرد یک درصد از اعتبارات تخصیص یافته به استثنای فصول ۱ و۶ شده اند که با این قانون کلیه ادارات کل استانی نسبت به تقویت شورای تحقیقات استانی اقدام و با به کارگیری پژوهشگران حقیقی و مراکز علمی و پژوهشی معتبر در قالب برنامه های تکلیفی و اختیاری نسبت به طراحی و اجرای پژوهش¬های موردنیاز اقدام نموده اند.

بررسی پروپوزال های دریافت شده

از مجموع ۱۲۴ عنوان پروپوزال تحقیقاتی دریافت شده ۳۳ عنوان توسط شورای تحقیقات سازمان تایید گردیده است و ۳ عنوان دیگر در دستورکار جلسه قرار دارد و ۲۹ مورد به دلایل مختلف از جمله ایرادات متعدد ساختاری و محتوایی، عدم ارتباط موضوعی با اولویت های سازمانی و غیره تایید نشده اند.
از ۵۹ مورد باقیمانده، ۱۵ پروپوزال دارای ایراد بوده که مراتب به استان اعلام شده ولی تا زمان تنظیم گزارش پروپوزال اصلاحی دریافت نشده است. تعداد ۲۸ عنوان از پروپوزال ها جهت اخذ نظریه به حوزه تخصصی ستاد سازمان ارسال شده که تاکنون پاسخی واصل نگردیده است. ۱۶ عنوان نیز در دست بررسی در حوزه کارشناسی دبیرخانه شورا می باشد.

نظارت بر طرح های تحقیقاتی در حال اجرا

گزارشات مرحله ای (مراحل اول، دوم، سوم و نهایی) طرح های تحقیقاتی سازمانی که در سال جاری و یا سال های گذشته برای اجرا به تایید رسیده اند و وارد مراحل اجرایی شده اند، در هر مرحله باتوجه به تایید ناظر و شورای تحقیقات استان، مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته و مراتب تایید و یا اعلام ایراد آنها به استان مربوطه اعلام می گردد.
با به تصویب رساندن ۳۳ پروژه تحقیقاتی در سال۱۳۹۷ که همزمان با ادامه اجرای ۵۷ پروژه از سال ۱۳۹۶ و قبل از آن بوده است، به جریان داشتن ۹۰ پروژه در دست اجرا در پایان سال ۱۳۹۷ در زندانهای کشور منجر شده است میتوان اذعان نمود که این حجم پروژه در دست اجرا در نوع خود در دو سال اخیر برای سازمان بی نظیر است. لازم به ذکر است از ۵۷ پروژه مربوط به سال ۱۳۹۶ و قبل از آن گزارش نهایی؛ ۲۹ پروژه ارائه گردیده است که با انجام اصلاحات در انتظار تایید هستند.
در انتها گزارشی از ماهیت محتوایی طرح های پژوهشی در دست اقدام ارائه می شود.

بررسی پروپوزال های پایان نامه های دانشجویی

پروپوزال های دانشجویی که عمدتاً از سوی دانشگاه ها و مراکز علمی و آموزشی جهت همکاری در انجام پایان نامه در مقاطع دکترا و کارشناسی ارشد ارسال می گردد از نظر ساختاری و محتوا مورد بررسی قرار می گیرد که تعداد ۶۵ پروپوزال دانشجویی واصل شده که از این تعداد ۳۲ عنوان جهت همکاری مورد تایید قرار گرفته اند. همچنین علاوه بر ۸ موردی که در دست بررسی می باشند برای ۱۷مورد اعلام ایراد شده است و ۸ مورد نیز مراتب عدم تایید آنها اعلام گردیده است.

دریافت گزارش نهایی پایان نامه های دانشجویی

پایان نامه های دانشجویی (کارشناسی ارشد و دکترا) اتمام یافته بر اساس تعهد کتبی دانشجو در ارایه یک نسخه از پایان نامه به همراه فایل¬های مربوطه اخذ می گردد.
در سال ۱۳۹۷ گزارش صحافی شده تعداد ۱۷ عنوان پایان نامه تحصیلی در مقاطع کارشناسی ارشد دریافت شده است که پس از بررسی های لازم جهت بهره برداری در کتابخانه ثبت و نگهداری می گردد.

تعداد مقالات دریافت شده و بررسی شده

در سال ۱۳۹۷ تعداد ۸۱ مقاله از ادارات کل استانی در اختیار دبیرخانه شورا قرار گرفته که ۱۰ مورد مجوز انتشار در نشریه هدایت و بازپروری سازمان و ۴۱ مورد مجوز انتشار در سایر نشریات را دریافت کرد. از ۳۰ مورد باقیمانده، ۹ مورد از مقالات مجوز چاپ را دریافت ننموده اند و ۱۱ مورد از آنها نیز مورد ایراد واقع شده و ۱۰ مورد نیز در دست بررسی است.
دریافت ۸۱ مقاله جهت بررسی و مجوز انتشار، در مقایسه با ۶۳ مقاله سال ۱۳۹۶ از رشد ۲۸٫۶ درصدی نسبت به سال قبل برخوردار شده است و معیاری مبنی بر تلاش در مقوله تولید علم و مستندسازی در سازمان می باشد.

فعالیت وب سایت آموزشی، پژوهشی و اطلاع رسانی دفتر

به منظور ارتقاء تعاملات درون و برون سازمانی از ابتدای سال ۱۳۹۴ از مهم ترین برنامه های این دفتر بوده با آدرس: www.re-prisons.ir راه اندازی و در کنار اطلاعات مربوط به آموزش کارکنان اطلاعات مربوطه به پژوهش و تحقیقات از جمله: روند اجرای پژوهش و بخشنامه های مرتبط، اولویت های پژوهشی، عناوین طرح های تحقیقاتی اتمام یافته و در حال اجرا، پروپوزال های پیشنهادی، دستورالعمل ها و فرم ها و همچنین کلیه اطلاعات و اخبار مرتبط با جلسات شورای تحقیقات سازمان، اطلاع رسانی مناسب به روزرسانی می شود.

کتابخانه سازمان

کتابخانه سازمان در محل دفتر آموزش و پژوهش نیز از ارکان علمی این مجموعه است که بعد از سالها غیرفعال بودن به عنوان اصلی ترین مرجع علم زندانبانی کشور و مشتمل بر حدود ۱۰ هزار عنوان کتاب، بیش از ۴۰۰ عنوان پایان نامه و ۱۹۹ عنوان طرح تحقیقاتی فعال شده است. تهیه نرم افزار و سخت افزار کتابخانه از اقداماتی است که پس از پیگیری مکرر در سال ۱۳۹۷ به نتیجه رسید.

گزارشی از طرح های تحقیقاتی پایان یافته

در نگاه کلی به طرحهای تحقیقاتی پایان یافته، ۵سال اخیر بر اساس دسته بندی موضوعی اطلاعات زیر قابل ارائه است

۱٫مطالعات مرتبط به حوزه حمایت از زندانی و خانواده زندانی ۲٫مطالعات مرتبط به بررسی تکرار جرم ۳٫مطالعات مرتبط با آسیب های اجتماعی منجر به وقوع جرم

عدم ساماندهی و پرداختن اساسی به حل مشکلات فردی، روانی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هر یک می-تواند منجر به بروز ناهنجاری¬های رفتاری و عدم تحمل جامعه شود. لذا به برخی نتایج از پژوهش ها که در ارزیابی وضعیت روانی، خانوادگی و اعتقادی زندانیان در بدو ورود انجام شده است اشاره خواهد شد تا برخی ابعاد تاثیرگذار بر بروز آسیب های اجتماعی و مجرم شدن افراد آشکار گردد و ضمن تدابیری برای پیشگیری بتوان اقدامات اصلاحی هدفمند را برنامه ریزی کرد.

۴٫مطالعات مرتبط با حرفه آموزی و اشتغال زندانیان ۵٫مطالعات مرتبط به فعالیت های اصلاحی و تربیتی ۶٫مطالعات مرتبط با حوزه سلامت ۷٫مطالعات مرتبط به اصلاح زیر ساخت ها