به گزارش روابط عمومی دانشکده طب ایرانی، دکتر حسین رضایی زاده رییس دانشکده طب ایرانی، پیش از خطبه‌های نماز جمعه ۱۷ خرداد ماه ۹۸، پیرامون پویش ملی کنترل فشار خون سخنرانی کرد.

دکتر رضایی زاده در ابتدای سخنان خود، از مسئولان برگزاری نمازجمعه برای توجه به حوزه سلامت و حفظ تندرستی جامعه قدردانی کرد و افزود: شاید اگر با خودباوری، ایمان به داشته ها، واکاوی و پژوهش درباره آنها به دور از افراط و تفریط و با منطق علمی و نه آغشته کردن علم طب با تعصب های غلط و نسبت دادن آن به دین و مذهب (مانند به کار بردن واژه طب اسلامی به جای آموزه های اسلامی) برای ایجاد مصونیت از پژوهش، به طب سنتی ایران می پرداختیم و واقعا به ادغام آن در نظام سلامت می کوشیدیم، لازم نبود برخی شعار وزارت صحت بدهند و از یک مفهوم درست، برداشت غلط و ابزاری کنند.

رییس دانشکده طب ایرانی در ادامه تصریح کرد: هرگاه بعد از تبدیل وزارت بهداری به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، علاوه بر درمان و دارو و آموزش پزشکی به بخش سلامت، پیشگیری و بهداشت هم توجه کرده ایم به خوبی توانسته ایم موفقیت های بزرگی در کشور به دست آوریم؛ مانند ترویج تغذیه نوزادان با شیر مادر، واکسیناسیون فلج اطفال، و... اکنون هم پویش ملی کنترل فشار خون، که از اقدامات بسیار ارزشمند وزارت بهداشت است.

وی با انتقاد از برخی کج سلیقگی ها در برخورد با مسائل علمی و مبتنی بر اصول خودمراقبتی افزود: در آخرین باری که در این جایگاه گفتگو داشتیم درباره اصول حفظ تندرستی و مراقبت از خود در فصل زمستان صحبت کردیم که برخی نوشتند که فلان پزشک گفته اگرمثل قدیمی ها لباس بپوشید سرما نمی خورید! در حالیکه بحث پوشش که درست هم هست بخشی از یک صحبت چهار دقیقه ای بود و خوب است که این دوستان به جای مغلطه به مستندات علمی مانند مطالعه مشهور اروپایی مرتبط با سرماخوردگی ( European COCO - common cold - study ) و اهمیت خودمراقبتی به جای هزینه کرد غلط بودجه کشور مراجعه کنند.

دکتر رضایی زاده سپس با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر لزوم احیای طب سنتی ایرانی، گفت: کاش همان گونه که مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۹ در دیدار با اساتید دانشگاه ها، برای تاسیس دانشکده طب ایرانی ابراز خرسندی کردند و این خبر را برای خود یک مژده دانستند و در سیاست های کلی سلامت کشور نیز لزوم احیای طب سنتی ایران را ابلاغ فرمودند، برای آموزش اصلاح سبک زندگی و استفاده از ظرفیت عمومی مردم تلاش مضاعفی انجام می شد تا هم فرصت برای رشد مدعیان دروغین و شیادان فراهم نشود و هم در درازمدت به ارتقای سطح سلامت و کاهش هزینه های حوزه دارو و درمان کشور کمک شود.

رییس دانشکده طب ایرانی در ادامه ضمن تشکر ویژه از نهادهای نظارتی و قوه قضائیه، خواستار تشدید نظارت و برخورد با مدعیان دروغینی که به اسم طب اسلامی با نشانه رفتن مقدسات، سلامت مردم را در معرض خطر قرار می دهند، شد و همچنین از مدیران ارشد وزارت بهداشت و مجمع تشخیص مصلحت نظام، برای اجرای سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری و شورای عالی انقلاب فرهنگی درخصوص سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی کشور خواستار پیگیری و پاسخگویی شد.

در ادامه دکتر رضایی زاده در راستای پویش ملی کنترل فشار خون، در‌خصوص این بیماری برای نمازگزاران چنین شرح داد: وقتی از فشار خون صحبت می کنیم معمولا فشارخون بالا مورد نظر ماست که یک بیماری مزمن شناخته می شود و البته این بیماری با افزایش شدید و حاد فشار خون که نیاز به اقدامات اورژانس دارد فرق می کند. بسیاری از مردم سالها فشار خون بالا دارند بدون آن که از آن باخبر باشند چون اکثرا و در اغلب موارد نشانه خاصی ندارد و به همین دلیل فشارخون بالا را قاتل خاموش می نامند و با توجه به شیوع بالای آن هم باید به بررسی احتمال وجود آن توجه کرد که در این پویش و به عبارت بهتر بسیج ملی هدف توجه دادن به همین موضوع است و هم برای پیشگیری و درمان آن که عمدتا مبتنی بر اصلاح سبک زندگی است باید همت گماشت.

وی در ادامه بر ضرورت تشخیص درست این مشکل در بیماران تاکید کرد و افزود: برای تایید فشارخون بالا، لازم است پزشک یا مراقب سلامت یا فرد آموزش دیده با روش درست، در طول چند هفته یا چند ماه در موقعیت های جداگانه و شرایط مختلف، چندین بار (حداقل سه بار) فشارخون فرد را اندازه بگیرد تا بتواند با توجه به نتایج، در مورد ابتلای فرد به فشارخون بالا تصمیم بگیرد. نباید به راحتی چنین برچسبی به فرد زد و یا بدون احراز تشخیص و همچنین بدون اصلاح سبک زندگی و شرایط ایجاد کننده بیماری، شروع به درمان کرد. چه بسا بتوان با اصلاح شرایط بیماری را کنترل کرد.

دکتر رضایی زاده در ادامه برخی عوامل زمینه ساز فشار خون را برشمرد و تدابیر اصلاح سبک زندگی برای بهبود شرایط بیماران را شرح داد.

برخی عوامل زمینه ساز فشار خون شامل کم تحرکی، پیشینه خانوادگی، اضافه وزن، رژیم غذایی ناسالم، سن بالا، ابتلا به دیابت، داشتن الگوی نامناسب خواب: کم خوابی (کمتر از ۶ ساعت) و پر خوابی (بیشتر از ۹ ساعت) و مصرف بیش از حد نمک و سدیم از جمله عوامل مورد اشاره بودند و اصلاح سبک زندگی شامل کاهش وزن، انجام فعالیت جسمی، داشتن رژیم غذایی مناسب، عدم مصرف دخانیات و ترکیبات الکلی؛ قلیان و سیگار چه به صورت مستقیم و غیرمستقیم، کاهش استرس و آرامش جسم و جان و کاهش مصرف نمک و سدیم مانند نمک داخل غذای خانگی و غذاهای آماده، نوشابه ها، حتی آبلیمو و سرکه های آماده، سوسیس، کالباس، فرآورده های گوشتی، چیپس و سایر تنقلات شور، ماهی دودی یا کنسرو شده، انواع سس ها و سوپ ها که حاوی نمک فراوان یا سدیم هستند و باید مصرفشان را محدود کرد.

دکتر رضایی زاده در این بخش انتقاد شدیدی به شیوع مصرف دخانیات خصوصا قلیان در مکان ها و فضاهای عمومی و تفریحی داشت و استفاده گروهی و خانوادگی قلیان را نتیجه قبیح ندانستن این گونه اعتیادها دانست که می تواند بر کودکان و نوجوانان تاثیر بسیار منفی داشته باشد، در حالی که می توان با بسیاری تفریحات و شادی ها آن را جایگزین کرد.

وی در ادامه سخنان خود، برخی دستورهای عمومی اصلاح سبک زندگی برای پیشگیری از بیماری‌ها را از دیدگاه ابن سینا نیز بیان کرد و شاهراه تندرستی را در سه چیز خلاصه کرد که شیخ الرئیس ابوعلی سینا می فرماید: معظم تدبیر حفظ الصحه هو ان یرتاض، ثم تدبیر الغذا، ثم تدبیر النوم؛ یعنی برجسته ترین راهکار حفظ سلامتی عبارت است از: ورزش کردن، مدیریت غذا و مدیریت خواب و بیداری.

دکتر رضایی زاده بر همین مبنا افزود: اگر دقت بفرمایید با توجه به آنچه درباره فشار خون بالا گفته شد، بنابر آنچه درباره بیماری هایی مثل مشکلات قلبی و عروقی، کبد چرب و دیابت و چربی خون بالا می دانیم و می دانید نیز می توان با اصلاح سبک زندگی خطر ابتلا را به شدت کاهش داد.

رییس دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره ورزش گفت: ورزش عمومی به اندازه توان هر فرد، نرسیدن به مرز خستگی و تخلیه انرژی، رعایت تعادل در زمان و دمای محیط و شرایط جانبی یک ضرورت برای همه است و می تواند شامل هر گونه فعالیت در محیط منزل و مجتمع مسکونی، و استفاده از بوستان ها و باشگاه ها باشد و یا حتی پیاده روی در مسیر محل کار و یا برای انجام کارهای روزمره مانند پیاده طی کردن بخشی از مسیر محل خرید یا منزل، مصادیقی از ورزش برای افراد گرفتار است. اثرات اثبات شده ورزش در سرطان، دیابت، اعصاب، حافظه و هوشیاری، افسردگی و بیماری های قلبی و عروقی مهم ترین دلیل برای توصیه به آن و جدی گرفتن ورزش است.

دکتر رضایی زاده در پایان به مصداق آیه شریفه و دستور قرآنی « فامشوا فی مناکبها و کلوا من رزقه» در خصوص تدابیر تغذیه صحیح یعنی خوردن هر چیز خوبی در حد اعتدال و هر چیز بدی در کمترین حد ممکن، پرداخت و به وقت خوردن، به اندازه خوردن، درست خوردن و مخلوط نخوردن، روی هم نخوردن، با هم نخوردن، و بدون گرسنگی نخوردن در طب ایرانی را شرح داد و سپس تدابیر خواب درست، یعنی به اندازه و به وقت و با کیفیت مناسب خوابیدن - به گونه ای که صبح به راحتی و بدون تکلف بیدار شویم و با روحیه بالا، امیدوار و شاد بتوانیم روز خود را آغاز کنیم- را بیان کرد.

خبرنگار: خاطره فهیمی