بسته آموزش شناخت اجتماعی مدرسه‌محور برای کاهش پرخاشگری در کودکان، توسط محققان دانشگاه شهید بهشتی و با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی طراحی شد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم به نقل از دانشگاه شهید بهشتی، دکتر امید شکری با اعلام طرّاحی موفقیت‌آمیز بسته «آموزش شناخت اجتماعی مدرسه محور» برای کاهش پرخاشگری در کودکان گفت: افزایش بیش‌ازپیش تلاش‌های "آموزشی - مداخله‌ای" برای کودکان باهدف کاهش رفتارهای پرخاشگرانه در آن‌ها، در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی نقش مهمی را ایفا می‌کند.
عضو هیئت‌علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی درخصوص این طرح پژوهشی اظهار داشت: انجام این پروژه سبب تسهیل دسترسی به راهبردهایی مانند توجه و تشویق دانش آموزان، تقویت رفتارهای مناسب، پیشگیری از رفتارهای مخرب، ایجاد محیط‌های اجتماعی مثبت برای همه فراگیران و آموزش مهارت‌های حل مسئله اجتماعی در کلاس‌های درس، از طریق نقش‌آفرینی نظام آموزش رسمی و معلم می‌شود.
وی افزود: بر اساس نتایج این پژوهش، بسته آموزش شناخت اجتماعی مدرسه محور از طریق تحمل‌پذیری و تعدیل رخدادهای منفی در بافت تعامل با دیگران، حفظ خودانگاره مثبت، حفظ تعادل هیجانی و تداوم روابط رضایت‌بخش با دیگران، در تحقق ایده ایمن‌سازی و مصونیت روانی یادگیرندگان به‌طور تجربی موثر واقع می‌شود.
دکتر شکری تصریح کرد: هرگونه تلاش برای افزایش تاب‌آوری فراگیران نیازمند آن است که آن‌ها توانمندهای فردی خود را بشناسند، منابع بیرونی را شناسایی و مورداستفاده کامل قرار دهند و مهارت‌های ارتباطی و توانایی حل مسئله اجتماعی خود را تقویت کنند.
این محقق بابیان اینکه، مشارکت همسالان و احساس مسئولیت آن‌ها در قبال کمک به یکدیگر روند یادگیری مهارت‌ها را تسریع می‌کند، افزود: همه فراگیران از توانایی لازم برای حل مشکلات خود برخوردارند و آن‌ها می‌توانند راه‌حل‌هایی را نیز به همسالان خود ارائه کنند.
به گفته دکتر شکری با توجه به کثرت برنامه‌های آموزش مهارت‌های اجتماعی برای کودکان و نوجوانان یکی دیگر از اولویت‌های پژوهشی بااهمیت در این قلمرو مطالعاتی بااطلاع از ضرورت مقایسه اثربخشی برنامه آموزش شناخت اجتماعی مدرسه محور با دیگر مدل‌های تئوریک مانند پروژه اثر سریع، برنامه پرورش مهارت‌ها، برنامه انباشت مهارت‌ها و برنامه خطاها در تفکر معنا می‌شود.
وی همچنین با اشاره به اینکه در تلاش‌های تحقیقاتی آتی ضرورت بیش‌ازپیش باز سازمان‌دهی محتوای برنامه‌های آموزشی مداخله‌ای نیز یک اولویت تعیین‌کننده تلقی می‌شود، خاطرنشان کرد: آموزش چگونگی معرفی خود، شروع یک مکالمه و تعریف از همسالان، روش‌های مناسب و پسندیده پوزش طلبیدن از دیگری پس از آسیب رساندن به او و آشنایی با شیوه‌های متقاعد کردن دیگران برای پذیرش دیدگاه‌های آن‌ها، از دیگر مهارت‌ها اجتماعی پایه باهدف بازآرایی محتوایی برنامه‌های آموزشی هستند.
دکتر شکری اضافه کرد: علاوه بر این در مسیر کمک به تجهیز خزانه مهارتی یادگیرندگان کمک به آن‌ها برای آشنایی با شیوه‌های مناسب بیان عواطف، آشنایی با روش‌های جایگزین پرخاشگری و اجتناب از واکنش‌های خصمانه کلامی و جسمانی و یا مکالمات منفی، مجهز کردن دانش‌آموزان به سازوکارهایی رویارویی با استرس و اضطراب متعاقب رویارویی با شکست، ملامت‌ها و طرد از طرف دیگران و نیز یادگیری مهارت‌های مواجهه فعالانه در موقعیت‌های اجتماعی، روش‌های هدف‌گزینی اجتماعی مناسب و درنهایت، تعیین علل مشکلات و اولویت‌بندی کردن مسائل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
این محقق خاطرنشان کرد: هرگونه بی‌توجهی به توانمندسازی کودکان به‌ویژه کودکانی که استعداد نمایش گستره وسیعی از رفتارهای ناسازگارانه را در تعامل با همسالان خود نشان می‌دهند، زمینه را برای ظهور اشکال پیچیده‌تری از رفتارهای بزهکارانه در آینده فراهم خواهد کرد.
دکتر شکری با اشاره به اینکه مهارت‌های رابطه بین فردی موردنیاز شامل عزت‌نفس و خودآگاهی فزونی یافته، مهارت‌های تفکر منطقی، واقع‌گرا، منعطف، خلاق، فعالانه و مثبت و همچنین هوش هیجانی اجتماعی است، خاطرنشان کرد: نتایج این طرح مطالعاتی نشان می‌دهد که راهبردهای تصریح کننده اثربخشی مداخلات مبتنی بر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر کاهش بدکارکردهای رفتاری هیجانی فراگیران شامل مشابهت محیط آموزش با تجارب واقعی کودک در محیط پیرامونی خود، هدف‌گزینی اجتماعی سازش یافته، دریافت تقویت‌های مثبت، یادگیری از همسالان تاثیرپذیر است و علاوه براین با تقویت تمایل به مشارکت بیشتر کودکان در فعالیت‌های کلاسی زمینه اثربخشی مداخله افزایش می‌یابد.

مجری این طرح پژوهشی اضافه کرد: با توجّه به تبعات غیرقابل‌انکار عدم مهار و کنترل رفتارهای پرخاشگرانه کودکان در کوتاه مدت و بلند مدت و از دیگر سوی تلاش برای تحقق بخشیدن به ایده مصونیت روان‌شناختی کودکان از طریق بسط خزانه مهارت‌های مقابله‌ای آن‌ها در مواجهه با موقعیت‌های مختلف، طراحی و آزمون اثربخشی بسته‌ی آموزش شناخت اجتماعی مدرسه محور باهدف مدیریت پرخاشگری فعالانه‌ی کودکان از اهمیت فراوانی برخوردار است.
ل.م ۵۴