عمومی | دانشگاه مازندران

سمینار علمی سیلابهای طبیعی و اجتماعی در ایران و جهان

به گزارش روابط عمومی دانشگاه مازندران، همایش علمی انجمن علوم اجتماعی معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه مازندراندر روز دوشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ در سالن آمفی تئاتر دانشکده علوم انسانی و اجتماعی برگزار گردید، که در آن آقای دکتر یعقوب فروتن دانشیار جمعیت شناسی گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران درباره "زمینه ها و پیامدهای جمعیت شناختی سیلابهای طبیعی و اجتماعی: تجربیات ایران و جهان"سخنرانی کرد.

دکتر فروتن در ابتدای سخنان خود، ضمن تشکر و قدردانی از دانشجویان پر تلاش انجمن علمی علوم اجتماعی دانشگاه مازندران بخاطر برگزاری این گردهمایی علمی در "روز ملی جمعیت"، بر اهمیت و ضرورت توجه به روابط تنگاتنگ بین جمعیت و محیط زیست تاکید کرد و افزود که افزایش خیره کننده جمعیت جهان در چند دهه اخیر بعنوان یکی از مهمترین عوامل در ایجاد بی نظمی و اختلال در ترکیب طبیعی گازهای گلخانه ای کره زمین و تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی مانند سیلابهامحسوب می شود.

وی افزود که مسائل جامعه از جمله سیلابهای طبیعی و اجتماعی را بایدبطور همزمان در دو سطح خرد یا رفتار فرد و سطح کلان یا ساختار جامعه تحلیل کرد و سپس با نشان دادن تصویری از ساحل دریای بابلسر خاطرنشان کرد که این تصویر بعنوان یک نمونه ساده بوضوح نحوه مناسبات فردی و اجتماعی ما انسانها با طبیعت را نمایان می کند: از یک طرف، رفتار ناسالم ما شهروندان باعث آلودگی محیط زیست می شود. از طرف دیگر، مدیریت ناصحیح برای پاکسازی این آلودگی با ماشین آلات به جان ساحل دریا زخم های عمیق وارد می کند درحالیکه صدها سال طول می کشد تا یک مترمکعب ماسه شکل گیرد. این وضعیت را می توان در تعامل ناصحیح ما انسانها با کوه و دشت و جنگل و سایر منابع طبیعی نیز مشاهده کرد. بنابراین، رفتار ناسالم و مدیریت ناصحیح همچون دو لبه گاز انبر عمل می کنند که بتدریج زمینه ها را برای فرسایش طبیعتو بلایای طبیعی مانند سیلابها فراهم می آورد. دکتر فروتن تاکید کرد مگر طبیعت تاچه حد تاب تحمل جفا و نامهربانی های ما شهروندان و مدیران را دارد؟ آیا با تداوم این همه جفا و نامهربانی به جان و تن زخمی طبیعت نباید انتظار عملکردهای ناسالم خودمان همچون سیلابها را داشته باشیم؟وی تاکید کرد البته علاوه بر فرسایش خاک و طبیعت و سیلابهای طبیعی، باید به فرسایش اجتماعی و فرسایش سرمایه انسانی و سیلابهای اجتماعی مانند مهاجرت جوانان و متخصصان نیز توجه کرد چون این دو نوع فرسایش طبیعی – اجتماعی به همدیگر در هم تنیده اند و همدیگر را تشدید می کنند.
دکتر فروتن در ادامه سخنان خود افزود که در آموزه های دینی و توصیه های قرآنی ما مانند سوره مبارکه زمر آیه ۱۸: فبشر عبادالذین یستمعون القول فیتبعون احسنه نیز بر اهمیت و ضرورت بهره مندی از نظرات و تجربیات دیگران تاکید شده است. در همین چارچوب، وی با ذکر چندین نمونه و مثال از تجربیات و مشاهدات خود در سایر کشورهای جهان بویژه در اروپا و استرالیا و نیوزیلند نشان داد که چگونه این کشورها هم با رفتار سالم شهروندان و هم از طریق برنامه ریزیها و مدیریت های مناسب موفق شده اند که نه تنها از محیط زیست و منابع طبیعی خودشان بخوبی محافظت و نگهداری کنند، بلکه از منابع طبیعی خودشان بعنوان یک منبع ارزشمند درآمد ملی و ثروت پایدار نیز استفاده می کنند.
در پایان، دکتر فروتن با خواندن بخشهایی از شعر "آب را گل نکنیم" سهراب سپهری، به دانشجویان و مخاطبان توصیه کرد تا به شیوه های متعدد مانند کوهنوردی منظم، اصل بدیهی اما حیاتی "با طبیعت مهربان باشیم" را در عمل یاد بگیریم و اظهار امیدواری کرد تا با اقدامات مناسب نهادهای جامعه پذیری بویژه مدارس و دانشگاهها و رسانه ها، نحوه تعامل با طبیعت را هم در سطح رفتار فردی هم در سطح مدیریت ساختاری اصلاح نمائیم و از این طریق از گسترش و بازتولید سیلاب های طبیعی و اجتماعی در آینده پیشگیری کنیم.
گفتنی است در ابتدای این سمینار علمی، دو تن از دانشجویان دانشگاه مازندران، خانم اسماعیلی (کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری) و خانم برزگر (کارشناسی ارشد مطالعات جوانان) نیز از مشاهدات خویش در مناطق سیل زده شمال و جنوب کشور سخن گفتند.

تصاویر بیشتر

روابط عمومی دانشگاه مازندران

امور رسانه های گروهی