عمومی | سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور

خبر خوش برای اکتشافات کشور: درآمدهای اختصاصی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در خدمت تولید ثروت ملی

چهارشنبه 23 اسفند 1396 ساعت 12:35

بر اساس قوانین موجود در کشور، تهیه و تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی به عنوان مسئولیت حاکمیتی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور یاد شده و در چشم‌انداز بیست ساله این سازمان شناسایی محیط‌های زمین‌شناسی، شناخت منابع و کشف ذخایر مواد معدنی و شناسایی فرآیندهای پدید‌آورنده و کنترل‌کننده مخاطرات زمین‌شناختی و رفتارسنجی آنها، گسترش پایگاه جامع داده‌های علوم‌زمین به منظور رشد فعالیت‌های دانایی محور و توسعه پایدار مشاهده می‌شود.

بر اساس مطالعات انجام شده، در تمام دنیا تقریبا حدود ۳۰ درصد از سود معدنکاری در حوزه اکتشاف هزینه می‌شود. بر همین اساس در کشور ما نیز باید متناسب با بهره‌برداری و سود معدنکاری برای نسل آتی سرمایه‌گذاری شود. سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور تقریباً ۵۰ درصد از منابع مالی و پرسنلی خود را به‌صورت مستقیم برای اکتشافات معدنی صرف می‌کند. اطلاعات پایه‌ای که در بخش‌های دیگر سازمان تهیه می‌شود نیز به نوعی غیرمستقیم در خدمت اکتشافات معدنی است. در نتیجه می‌توان گفت تمام فعالیت‌های این سازمان به نوعی در خدمت تولید ثروت و یا جلوگیری از هدر رفت سرمایه است.

روشن است، تهیه اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اکتشافی بدون تخصیص اعتبارات لازم امکان‌پذیر نیست و همواره مسئولان این سازمان اذعان داشتند که اعتبارات مصوب تناسبی با وظایف حاکمیتی این سازمان ندارد. به نحوی که با بررسی و مطالعه تطبیقی صورت گرفته در بیش از ۱۷۰ کشور دارنده سازمان زمین‌شناسی، مشخص شده تنها در زمینه اکتشاف مواد معدنی طی 10 سال اخیر به تناسب وسعت و تنوع ماده معدنی، با بیش از ۸۰۰ میلیون دلار کسری بودجه اکتشافی مواجه بوده‌ایم.

خوشبختانه، چندی پیش با پیگیری‌های انجام شده در سازمان برنامه و بودجه و کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی و با پیشنهاد کمیته معدن کمیسیون صنایع و معادن، نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اختصاصی شدن و واریز درآمدهای سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از سال 97 جهت ارائه خدمات زمین‌شناسی، اکتشافی و آزمایشگاهی موافقت کردند. تصویب این قانون به مثابه خبری خوش برای مجموعه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور به حساب می‌آید.

این بودجه در بخش اکتشاف معادن و مطالعات زمین‌شناسی هزینه خواهد شد و با توجه به پیش‌بینی 11 میلیارد تومان درآمد و اختصاص تمام این اعتبارت به همین سازمان موجب رفع بخشی از مشکلات حوزه معدنی خواهد شد.

باید خاطرنشان کرد؛ سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور به دنبال ایجاد درآمد جهت پیشبرد برنامه‌های توسعه‌ای است. در همین راستا و برای تحقق این هدف، اقدامات متعددی در دستور کار این سازمان قرار دارد؛ که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به ادامه عملیات اکتشافی محدوده‌های امیدبخش به کمک بخش خصوصی اشاره کرد. برای اجرای سایر خدماتی که اجرای آن‌ها در توان بخش خصوصی نیست نیز باید به دنبال ایجاد درآمد باشد. همچنین باید توجه داشت تا پیش از مصوبه اخیر مجلس، بستر مناسبی برای استفاده از درآمدهای این سازمان در راستای برنامه‌های توسعه وجود نداشت. گنجاندن و تعیین ردیف درآمد اختصاصی برای این سازمان در لایحه بودجه سال ۹۷ کمک بزرگی به این سازمان در جهت انجام وظایف حاکمیتی خواهد کرد.

در همین زمینه عضو کمیسیون تلفیق بودجه سال 97 مجلس شورای اسلامی، چندی پیش با اشاره به بررسی لایحه بودجه سال 97 در کمیسیون تلفیق گفته بود: در کمیسیون تلفیق در زمینه معادن مصوبه خوبی لحاظ شد به طوری که بعد از 10 سال درآمدهای سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور به خود سازمان اختصاص خواهد یافت.

داریوش اسماعیلی با اشاره به این‌که سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور مسئولیت حاکمیتی در خصوص اکتشافات اولیه را بر عهده گرفته و باقی مراحل اکتشاف بر عهده سازمان‌های خصوصی قرار گرفته که بر همین اساس تلاش شده از این سازمان حمایت‌های لازم به عمل آید.

به گفته وی، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور امکانات و دستگاه‌های آنالیزی مناسبی برای مطالعات زمین‌شناسی در اختیار دارد اما درآمدهای آن به خزانه واریز می‌شد و هرگز به خود این سازمان اختصاص پیدا نمی‌کرد که همین امر موجب شده بود از ظرفیت‌های موجود بهره‌برداری کاملی صورت نگیرد.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور:

تصویب درآمد اختصاصی برای سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور بعد از 58 سال

همچنین معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور نیز در همین رابطه با بیان این‌که اعتبارات این سازمان از منابع عمومی تامین می‌شود، گفت: خوشبختانه بعد از 58 سال از تاسیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور ردیف درآمد اختصاصی برای این سازمان در لایحه بودجه سال ۹۷ به تصویب رسید.

به گفته دکتر راضیه لک، از این پس کلیه درآمدهای حاصل از خدمات اکتشافی، آزمایشگاهی، فروش نشریات و نقشه‌های زمین‌شناسی و گزارشات به صورت مستقیم به سازمان تعلق می‌گیرد که بر همین اساس بستری ایجاد شد تا این سازمان بتواند فعالیت‌ها و خدمات خود را بیش از گذشته توسعه و ارائه کند.

وی ضمن اشاره به محدودیت‌های موجود در منابع عمومی کشور، از اختصاصی شدن درآمدهای سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور به عنوان نقطه عطفی در تحقق اهداف پیش‌روی این مجموعه یاد کرد و افزود: از این پس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور می‌تواند بنا بر نیاز بخش‌های دولتی و خصوصی کشور به ارائه خدمات فنی و مهندسی در زمینه شناسایی محدوده‌های اکتشافی و مطالعات زمین‌شناسی و مخاطرات بپردازد.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور تاکید کرد: مطالعات زمین‌شناسی و تهیه اطلاعات پایه در توسعه زیرساخت‌های کشور، طرح‌های توسعه شهری و عمرانی، شناسایی گسل‌های پیرامون کلان‌شهرها و انواع مخاطرات زمین‌شناسی و همچنین جانمایی خطوط انتقال انرژی کاربرد اساسی دارد که بر همین اساس ارائه این خدمات به بخش‌های فعال در این زمینه امری ضروری است تا بدین وسیله با دریافت اعتبارات و انتقال آن به درآمدهای اختصاصی سازمان  پروژه‌ها به بهترین نحو انجام شود.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان این‌که در گذشته درآمدهای این سازمان  به خزانه دولت واریز می‌شد، خاطرنشان شد: اعتبارات دریافتی این سازمان از محل این درآمدها اندک بود و با واگذاری یک پروژه، تنها تعهدی به سایر تعهدات دیگر سازمان اضافه می‌شد، بدون آنکه اعتباری به آن تعلق گیرد و لذا سازمان از قبول هرگونه تعهدی که مورد نیاز بود و در برنامه‌های مصوب آن نمی‌گنجید، خوداری می‌کرد.

لک تصریح کرد: در حال حاضر بستر فعالیت فراهم شده و متقاضیان بخش‌های خدمات سازمان در بخش‌های دولتی و خصوصی می‌‌توانند با پرداخت هزینه‌ها از این خدمات بهره‌مند شوند و بدین ترتیب خریداران خدمات سازمان مشخص‌تر از گذشته می‌شود.

به گفته وی، با رجوع بخش‌های خصوصی و دولتی به سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور و سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های اکتشافی شاهد تغییر و تحول بیشتر در بخش اکتشاف کشور خواهیم بود تا بدین ترتیب ضمن پیش‌روی اهداف بخش اکتشاف بر اساس برنامه ششم توسعه و افق 1404  نیازهای موجود کشور تامین شود.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان این‌که تخصیص درآمدهای سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت و نمایندگان مجلس شواری اسلامی و همچنین سازمان برنامه‌ریزی و بودجه محقق شده، خاطرنشان کرد: امید است این سازمان بتواند پروژه‌ها و فعالیت‌های اکتشافی و زمین‌شناسی را نسبت به قبل توسعه دهد و از توانمندی 75درصدی نیروی انسانی متخصص در این مجموعه بیشتر استفاده شود.