عمومی | دانشگاه علوم پزشکی تهران

راهکارهای زندگی موفق در جزء سیزدهم قرآن کریم

مسئولیت همسران در قبال یکدیگر
در آیات و روایات به تکالیف و مسئولیت‌های متقابل همسران در کنار حقوق آنان پرداخته شده است. البته هر تکلیفی برای همسری، حقی برای او ایجاد می‌کند؛  زیرا در باطن هر حقی تکلیفی و در باطن هر تکلیفی حقی نهفته است.
پیامبر(ص) درباره مسئولیت‌‌های متقابل همسران می‌فرماید: مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان  از او سوال می‌شود و زن، سرپرست خانه شوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وی سوال می‌شود. (صحیح بخاری، ج ۳، ص ۱۲۵)

انجام مسئولیت‌های متقابل زمینه‌ساز بهره‌مندی از بهشت و برکاتی از جمله شفاعت در روز قیامت است. پیامبر(ص) می‌فرماید: ایما امراهًْ ماتت و زوجها عنها راض دخلت الجنهًْ؛‌ هر زنی، از دنیا برود و شوهرش از او راضی باشد، به بهشت می‌رود. (نهج‌الفصاحه، ح ۱۰۲۲) امام باقر(ع) نیز می‌فرماید: لا شفیع للمراه انجح عند ربها من رضا زوجها؛ هیچ شفاعت‌کننده‌ای برای زن نزد پروردگارش نجات‌بخش تر از رضایت شوهرش نیست.‌(خصال، صدوق، ص ۵۸۸)

رضایت‌‌مندی از یکدیگر
زن و شوهر باید کاری کنند که هر دو از یکدیگر راضی باشند. امام علی(ع) درباره رفتار و سیره خود و فاطمه(س) می‌فرماید: به خدا سوگند که هرگز بر فاطمه(س) غضب نکردم و او را به کاری مجبور نساختم، تا آنکه خداوند عزوجل او را به نزد خویش برد و او نیز مرا خشمگین نساخت  و هرگز برخلاف خواست من عمل نکرد و من هرگاه به او نگاه می‌کردم، غصه‌ها و اندوه‌هایم برطرف می‌شد. (کشف الغمه، ج ۱، ص ۳۶۳)
پیامبر(ص) می‌فرماید: هر زنی که شوهرش را آزار دهد، اگر تمام عمرش را روزه بگیرد و شب‌ها عبادت کند و بنده‌ها  آزاد نماید و مال‌ها در راه خدا انفاق کند، خداوند هیچ نماز و کار نیکی را از او نمی‌پذیرد، تا آنگاه که به شوهرش کمک کند و او را از خود راضی کند وگرنه آن زن اولین کسی است که به جهنم می‌رود. سپس فرمودند: مرد هم اگر همسر خود را اذیت کند یا به او ظلم نماید، چنین گناه و عذابی خواهد داشت. (ثواب‌الاعمال، ص ۳۳۵، ح۱)

البته انسان به طور طبیعی هنگام خطا و گناه خشم می‌گیرد ولی باید خود را مهار و مدیریت کند و دیرخشم و زودخشنود باشد. پیامبر(ص) می‌فرماید: بدانید که بهترین انسان‌ها کسانی هستند که دیر به خشم آیند و زود راضی شوند و بدترین انسان‌ها کسانی هستند که زود به خشم آیند و دیر راضی شوند. (نهج‌الفصاحه، ح ۴۶۹)

در این صورت است که مورد رضایت خداوند قرار می‌گیرند و شرایط زندگی آنان بهبود می‌یابد؛ چنانکه پیامبر(ص) در جایی دیگر می‌فرماید: هرگاه خداوند برای خانواده‌ای خیر بخواهد، آنان را در دین دانا می‌کند، کوچکترها بزرگترهایشان را احترام می‌نمایند، مدارا در زندگی و میانه‌روی در خرج کردن را روزی‌شان می‌نماید و به عیوبشان آگاهشان می‌سازد، تا آنها را برطرف کنند و اگر برای آنان جز این بخواهد، به خودشان واگذارشان می‌کند. (نهج‌الفصاحه، ح ۱۴۷)

تنظیم: انسیه جناب