امروزه بخش کشاورزی به منظور پاسخگویی به نیاز روز افزون غذا برای جمعیت رو به رشد کره زمین و فراهم کردن مواد غذایی کافی و مناسب به میزان زیادی به مصرف انرژی آورده وابسته می باشد. بدیهی است که تامین انرژی (نهاده‌هایی) مورد نیاز مانند سوخت، کودها، سموم، نیروی کارگری و حیوانی، ماشین‌ها، بذر و الکتریسیته در فرایند تولید محصول با صرف هزینه همراه است و لذا تولید یک مقدار معین از محصول با صرف انرژی بیشتر به معنای هزینه بیشتر و درآمد کمتر به ازای هر واحد تولید محصول است. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان نهاده‌های مصرفی و عملکرد تولید، انرژی نهاده‌های مصرفی و ستانده انرژی، تعیین شاخص‌های انرژی، شاخص‌های اقتصادی ، ارزیابی کارایی سیستم‌های تولید و تعیین اثرات زیست محیطی نظام‌های تولید برنج در دو استان مازندران و گیلان انجام شد.

طبق نتایج در استان‌های مازندران و گیلان کل انرژی نهاده‌های مصرفی برای تولید شلتوک برنج در استان مازندران و گیلان به‌ترتیب ۹۱۰۶۱/۵ و ۸۸۰۶۴/۰۶ مگاژول بر هکتار و ستانده انرژی برای استان مازندران و گیلان به ترتیب ۱۰۰۹۶۷/۹۵ و ۶۸۰۶۷/۲۱ مگاژول بر هکتار می باشد.

نهاده سوخت دیزل در مازندران و گیلان به‌ترتیب با ۴۱/۲۷ درصد و ۴۴/۷۸ درصد از کل انرژی ورودی به مزارع شالی به عنوان پرمصرف‌ترین نهاده انرژی در تولید شلتوک برنج به دست آمد. پس از سوخت دیزل بیشترین سهم از کل انرژی نهاده ها در تولید شلتوک برنج مربوط به نهاده انرژی ماشینها با ۱۹/۶۳ و ۲۰/۷۴ درصد به ترتیب برای استان‌های مازندران و گیلان می باشد. کارایی انرژی برای تولید شلتوک برنج در منطقه مازندران و گیلان به ترتیب ۱/۱۰ و ۰/۷۷ برآورد گردید. بهره‌وری انرژی برای تولید شلتوک برنج در منطقه مازندران و گیلان به ترتیب ۰/۰۵۸ و ۰/۰۴۰ کیلوگرم بر مگاژول برآورد گردید. سود خالص تولید برنج در استان‌های مازندران و گیلان بترتیب ۱۰۵ /۷۳۸ ، ۱۰۲ /۷۷۶ میلیون ریال در هکتار محاسبه شد. در استان‌های مازندران و گیلان شاخص گروه تاثیر پتانسیل گرمایش جهانی بازای تولید یک تن شلتوک به ‌ ترتیب ۳۲۷۲ /۰۶ ، ۱۱۱۶/۶۱ کیلوگرم دی‌اکسید کربن معادل، شاخص گروه تاثیر پتانسیل اسیدی شدن به‌ترتیب ۲۰/۸۲ ، ۶/۲۵ کیلوگرم دی‌اکسید گوگرد معادل و شاخص گروه تاثیر پتانسیل یوتریفیکاسیون خشکی به ‌ ترتیب ۱۴/۸۹، ۹/۸۴ کیلوگرم NO _X معادل بدست آمد. شاخص تخلیه منابع فسیلی در استان‌های مازندران و گیلان بازای یک تن شلتوک برنج به ‌ ترتیب ۵۴۴۴/۹ ، ۷۵۸۷/۲۱ مگاژول، شاخص تخلیه منابع فسفات به‌ترتیب ۲/۴۵، ۲ /۱۵ کیلوگرم P _۲ O _۵ معادل، شاخص تخلیه منابع پتاسیم به ‌ ترتیب ۰/۸۳، ۰/۶۲، کیلوگرم K _۲ O معادل بدست آمد. شاخص تخلیه منابع آب برای استان مازندران و گیلان به‌ترتیب ۲۹۵۶/۲۳، ۳۳۵۴/۰۶ مترمکعب بازای هر تن شلتوک تعیین شد. شاخص زیست محیطی ۱/۴۷۳، ۰/۵۷۹ و شاخص تخلیه منابع ۱ /۵۶۳، ۱/۷۰۵ محاسبه شد.