برگزاری نشست تخصصی معنای معماری در دانشگاه هنراصفهان
نشست معنای معماری به همت انجمن علمی معماری و اساتید گروه معماری با عنوان معنای معماری در دانشکده معماری و شهرسازیِ دانشگاه هنر اصفهان با حضور جمعی از علاقمندان به حوزه معماری و معناپژوهی اعمّ از اساتید محترم دانشگاه و همچنین دانشجویان رشته های معماری ، مطالعات تاریخ معماری ایران در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری به صورت پرسش و پاسخ و بحث محور برگزار گردید . .
ابتدا خانم دکتر نادیه ایمانی صحبت هایشان را با درخواستی از حضار شروع کردند مبنی بر گفتوگو محور بودن این جلسه . سپس با طرح پرسشی ابتدایی از موضوع نشست که « معنای معماری چیست ؟» نظرات مخاطبان را جویا شدند
دکتر محمدرضا رحیمزاده نیز در ادامه بیان داشتند که سابقه فهم معنا در پدیده ها وجود داشته است آن هم از وقتی که بشر به سوی جایی یا هدفی حرکت میکند. پرسش از مراد کلام در ادبیات ما شاید دلیلی بر این مدعاست که اتفاقا این جستجو در باب معناها همیشه با ما بوده و خواهد بود .
به عقیده این پژوهشگر یکی از بهترین نمونههای برای گشتن در پیِ معناها ، در شعر حافظ وجود دارد و اشاره ایشان به مصرع « ناگهان پرده برانداختهای یعنی چه ؟ » (و ادامه شعر) این را به مخاطب میفهماند که پرسش از حقایق پدیدهها مهمترین قدم در فهم روابط معناییاست حتی اگر به پاسخ روشنی هم نرسد ؛ هر چند مثل این کلام پراز معانی و عبارات دو پهلو و... بودهباشد. معنای دیگر معنا این است که منظور ما از آن کلام یا رفتار و یا هدف ما از ا انجام کاری چیست .
از دیگر مهمانانِ نشست نیز دکتر مهدیِ سعدوندی ، از اعضای محترمِ هیئتِ علمی دانشگاه بودند که دربابِ وجوه تمایز بین علم و معرفت در مظاهر آیینیِ ما همچون فرق بین معرفت و حس در داستانِ یوسف(ع) در قرآن و ساری بودن جریان معناشناسانه در زندگیِ روزمره ما انسان ها نظر خود را بیان نمودند دکتر ابوذر صالحی به تعاریفِ مختلفِ معماری که با تعدّد مخاطبهای این رشته به وجود آمدهاست اشاره نموده و ضرورت درک این معناها را از میان تعاریف مطرح کردند..
پرسش و پاسخ دربابِ « فهم من از معنایِ معماری» گریزی دیگر بود که دکتر نادیه ایمانی بدان اشاره نموده و با پاسخ هایِ متفاوتِ حضار از درک شخصیِ ما از معماری ، این نکته را یادآور شدند که تعاریف از بطنِ فهم است که بیرون میآید.
مهندس بهروز شهبازی ، از اساتید دانشگاه نیز از دیگر مهمانان با طرح این پرسش که آیا راهی داریم که این ستون معناییِ مراتبِ معناها را درک کرده و برای مثال از مظاهرِ معماریهای با معنای موردنظر در معماریِ خودمان و بر اساس فهم خودمان استفاده کنیم ؟
دکتر رحیمزاده به بهانه این پرسش بیان داشتند که ساحت این سوال بحث متفاوتی را میطلبد امّا اگر معماری را بخواهم « تجربه زیستِ اندیشمندانه انسان بنامم، باید به همه وجوهی که انسان در آن دست دارد توجه کنم . از دیگر بخشهای صحبت دکتر رحیمزاده آسیبِ پیشرفتِ علوم تجربی است که فقط میتوانند بخشی از معنای پدیدهها را برای ما بازگو کنند. در حالی که اصلاً از خودمان نمیپرسیم که ما در چه جایی چه نیازی با شناختِ تجربیِ پدیدار نیازمندیم . برای مثال در برداشت از بناهای تاریخیِمان از مترِ فرانسه استفاده میکنیم در حالی که نمیپرسیم که چرا باید این طور ابعاد بنا را برداشت کنیم . فقط هم در معماری نیست ؛ در بیولوژی که بی حد وحصر پیش رفتیم ، ادای روزه و وضو و ... را با توجیهات پزشکی و بهداشتی انجام میدادیم .
ایشان به آموزش معماری در دانشگاههای ما نیز پرداخته و حذف ساحت معناشناسانه را از این کلاسها اشتباه جبران ناپذیری خواندند . در این مورد به آموزش تاریخ معماریِ معاصر و تاریخ معماریِ جهان اشاره داشتند که اساساً چرا باید مثلاً منِ دانشجو کلیسای نتردام را بشناسم . یا چرا باید مظاهر معماری آمریکای شمالی یا غرب اروپا را به عنوان معماریِ جهانی و یا اصلاً جهانیشدنِ معماری را یاد بگیرم ؟ از دیگر موضوعاتی که در این جلسه مطرح گشت شناختِ علوم معناشناسی ، تلاش برای رسیدن به معنای معنا با ایجاد پرسش برای دانشجویان و مباحثی از این دست بود که دانشجویان حاضر در این نشست به همراه اساتید محترم خواستار برگزاریِ پیوسته اینگونه نشست ها و گفتوگو درباره مطالبی بودند که متاسفانه موج پریشان جامعه امروز معماریمان فرصتی برای طرح بحث درباره آنها را نمیدهد .
دکتر رحیمزاده همچنین نقدی بر تنزل نگاه معماری از تجربه زیستِ اندیشمندانه انسان به رفع نیازهای صرفِ صوریِ اولیه که با پیشکشیدنِ نظریههایی همچون «هرم مازلو» به وجود آمده است ، دانشجویان را به هماندیشیهایی همچون نشست حاضر فراخواندند و در پایان نیز به سوالات حضار به همراه دکتر ایمانی پاسخ دادند .
فیلم و صدای ضبط شده این نشست از محل دفتر انجمن علمیِ معماری دانشگاه هنر اصفهان ( واقع در توحیدخانه ) قابل تهیه است.
ابتدا خانم دکتر نادیه ایمانی صحبت هایشان را با درخواستی از حضار شروع کردند مبنی بر گفتوگو محور بودن این جلسه . سپس با طرح پرسشی ابتدایی از موضوع نشست که « معنای معماری چیست ؟» نظرات مخاطبان را جویا شدند
دکتر محمدرضا رحیمزاده نیز در ادامه بیان داشتند که سابقه فهم معنا در پدیده ها وجود داشته است آن هم از وقتی که بشر به سوی جایی یا هدفی حرکت میکند. پرسش از مراد کلام در ادبیات ما شاید دلیلی بر این مدعاست که اتفاقا این جستجو در باب معناها همیشه با ما بوده و خواهد بود .
به عقیده این پژوهشگر یکی از بهترین نمونههای برای گشتن در پیِ معناها ، در شعر حافظ وجود دارد و اشاره ایشان به مصرع « ناگهان پرده برانداختهای یعنی چه ؟ » (و ادامه شعر) این را به مخاطب میفهماند که پرسش از حقایق پدیدهها مهمترین قدم در فهم روابط معناییاست حتی اگر به پاسخ روشنی هم نرسد ؛ هر چند مثل این کلام پراز معانی و عبارات دو پهلو و... بودهباشد. معنای دیگر معنا این است که منظور ما از آن کلام یا رفتار و یا هدف ما از ا انجام کاری چیست .
از دیگر مهمانانِ نشست نیز دکتر مهدیِ سعدوندی ، از اعضای محترمِ هیئتِ علمی دانشگاه بودند که دربابِ وجوه تمایز بین علم و معرفت در مظاهر آیینیِ ما همچون فرق بین معرفت و حس در داستانِ یوسف(ع) در قرآن و ساری بودن جریان معناشناسانه در زندگیِ روزمره ما انسان ها نظر خود را بیان نمودند دکتر ابوذر صالحی به تعاریفِ مختلفِ معماری که با تعدّد مخاطبهای این رشته به وجود آمدهاست اشاره نموده و ضرورت درک این معناها را از میان تعاریف مطرح کردند..
پرسش و پاسخ دربابِ « فهم من از معنایِ معماری» گریزی دیگر بود که دکتر نادیه ایمانی بدان اشاره نموده و با پاسخ هایِ متفاوتِ حضار از درک شخصیِ ما از معماری ، این نکته را یادآور شدند که تعاریف از بطنِ فهم است که بیرون میآید.
مهندس بهروز شهبازی ، از اساتید دانشگاه نیز از دیگر مهمانان با طرح این پرسش که آیا راهی داریم که این ستون معناییِ مراتبِ معناها را درک کرده و برای مثال از مظاهرِ معماریهای با معنای موردنظر در معماریِ خودمان و بر اساس فهم خودمان استفاده کنیم ؟
دکتر رحیمزاده به بهانه این پرسش بیان داشتند که ساحت این سوال بحث متفاوتی را میطلبد امّا اگر معماری را بخواهم « تجربه زیستِ اندیشمندانه انسان بنامم، باید به همه وجوهی که انسان در آن دست دارد توجه کنم . از دیگر بخشهای صحبت دکتر رحیمزاده آسیبِ پیشرفتِ علوم تجربی است که فقط میتوانند بخشی از معنای پدیدهها را برای ما بازگو کنند. در حالی که اصلاً از خودمان نمیپرسیم که ما در چه جایی چه نیازی با شناختِ تجربیِ پدیدار نیازمندیم . برای مثال در برداشت از بناهای تاریخیِمان از مترِ فرانسه استفاده میکنیم در حالی که نمیپرسیم که چرا باید این طور ابعاد بنا را برداشت کنیم . فقط هم در معماری نیست ؛ در بیولوژی که بی حد وحصر پیش رفتیم ، ادای روزه و وضو و ... را با توجیهات پزشکی و بهداشتی انجام میدادیم .
ایشان به آموزش معماری در دانشگاههای ما نیز پرداخته و حذف ساحت معناشناسانه را از این کلاسها اشتباه جبران ناپذیری خواندند . در این مورد به آموزش تاریخ معماریِ معاصر و تاریخ معماریِ جهان اشاره داشتند که اساساً چرا باید مثلاً منِ دانشجو کلیسای نتردام را بشناسم . یا چرا باید مظاهر معماری آمریکای شمالی یا غرب اروپا را به عنوان معماریِ جهانی و یا اصلاً جهانیشدنِ معماری را یاد بگیرم ؟ از دیگر موضوعاتی که در این جلسه مطرح گشت شناختِ علوم معناشناسی ، تلاش برای رسیدن به معنای معنا با ایجاد پرسش برای دانشجویان و مباحثی از این دست بود که دانشجویان حاضر در این نشست به همراه اساتید محترم خواستار برگزاریِ پیوسته اینگونه نشست ها و گفتوگو درباره مطالبی بودند که متاسفانه موج پریشان جامعه امروز معماریمان فرصتی برای طرح بحث درباره آنها را نمیدهد .
دکتر رحیمزاده همچنین نقدی بر تنزل نگاه معماری از تجربه زیستِ اندیشمندانه انسان به رفع نیازهای صرفِ صوریِ اولیه که با پیشکشیدنِ نظریههایی همچون «هرم مازلو» به وجود آمده است ، دانشجویان را به هماندیشیهایی همچون نشست حاضر فراخواندند و در پایان نیز به سوالات حضار به همراه دکتر ایمانی پاسخ دادند .
فیلم و صدای ضبط شده این نشست از محل دفتر انجمن علمیِ معماری دانشگاه هنر اصفهان ( واقع در توحیدخانه ) قابل تهیه است.