عمومی | دانشگاه صنعتی امیرکبیر

روش نوین برای اکتشاف عناصر نادر خاکی

پژوهشگران دانشگاه صنعتي اميرکبير در مطالعات اخير خود موفق به ارائه و معرفي روش جديدي براي اکتشاف عناصر نادر خاکي و فلوچارت اکتشافي براي جداسازي ناهنجاري‌هاي ژئوشيميايي شدند.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیرکبیر :دکتر سيد سعيد قنادپور اجراي اين پژوهش را در قالب رساله دکتري دانست که با عنوان "شناسايي الگوي رفتار ژئوشيميايي، جدايش آنومالي و بررسي پتانسيل اقتصادي عناصر نادر خاکي؛ مطالعه موردي: قسمت مرکزي معادن سنگ آهن سنگان" و تحت راهنمايي جناب آقاي پروفسور اردشير هزارخاني از اعضاي هيات علمي دانشگاه صنعتي اميرکبير اجرايي شده است.
وي با بيان اينکه اين تحقيقات به دو قسمت اصلي و کاملا متفاوت تقسيم بندي مي‌شود، اظهار کرد: در بخش اول به مطالعه و بررسي روش‌هاي جداسازي ناهنجاري‌هاي ژئوشيميايي پرداخته شد و در بخش دوم يک روش اکتشافي به منظور کشف عناصر نادر خاکي مورد بررسي قرار گرفت.
قنادپور فقدان يک مجموعه مطالعاتي جامع در بکارگيري روش‌هاي جدايش در شرايط مختلف نمونه‌برداري، مقايسه آنها در شرايط مشابه و ترکيب و توسعه آنها در موقعيت‌هاي متفاوت اکتشافي را از دلايل انتخاب اين تحقيق ذکر کرد و ادامه داد: از اين رو در بخش اول اين پژوهش با در نظر گرفتن موارد ذکر شده به تهيه فلوچارت اکتشافي تحت عنوان "انتخاب روش بهينه جدايش ناهنجاري‌هاي ژئوشيميايي" براي اولين بار در صنعت اکتشافات پرداخته شده است.
مجري طرح با اشاره به مطالعات انجام شده در بخش دوم يادآور شد: به دليل اهميت اقتصادي عناصر نادر خاکي در صنايع مختلف و اکتشاف بسيار سخت آنها به علت قابليت تمرکز معدني در شرايط محدود، در بخش دوم اين مطالعات به بررسي، مطالعه و معرفي يک روش اکتشافي جديد و الگوي نمونه‌برداري بهينه پرداخته شد.
وي به بيان جزئيات اين طرح پرداخت و گفت: در بخش اول با بکارگيري 10 روش جدايش ناهنجاري در مطالعات موردي متفاوت، مقايسه نتايج آنها، معرفي بهترين ترکيب‌ها، توسعه موثرترين روش‌ها و ترکيب‌ها در فضاهاي سه‌بعدي و چندمتغيره و در نهايت تهيه يک فلوچارت اکتشافي جهت انتخاب صحيح روش جدايش ناهنجاري‌هاي ژئوشيميايي، نياز مورد نظر تا حد بسيار مطلوبي مرتفع شد.
به گفته اين محقق در بخش دوم نيز با مشاهده وجود ارتباط بين عناصر نادر خاکي و عناصر پرتوزا در معدن سنگان (علاوه بر مشاهده چنين ارتباطي در برخي از کانسارهاي ايران مرکزي) بر اساس برنامه نمونه‌برداري صورت گرفته به کمک روش پرتوسنجي، روش‌هاي پرتوسنجي با کشف يک پتانسيل از عناصر نادر خاکي در شمال شرق کشور به عنوان روش‌هايي موثر در اکتشاف عناصر نادر خاکي با در نظر گرفتن شرايط حاکم بر کاني‌سازي معرفي شدند.
وي مشاهدات صحرايي، اندازه‏گيري پرتوزايي گمانه‏ها براساس نمودار چاه‏پيمايي و به صورت مستقيم، نمونه‌برداري از مغزه‌ها، تهيه مقاطع نازک و صيقلي، مطالعات ميکروسکوپي مقاطع، آناليز نمونه‌ها به روش LA-ICP-MS و تجزيه و تحليل‌هاي آماري تک‌متغيره و چندمتغيره را از جلمه روش‌هاي مطالعاتي اين پژوهش نام برد.
موثق کاربرد يافته‌هاي اين مطالعات را در صنعت معدن‌کاري و به خصوص صنعت اکتشافات دانست و ادامه داد: با توجه به اين که رشته معدن به عنوان يکي از رشته‌هاي بالادستي و مادر براي ديگر رشته‌ها در نظر گرفته مي‌شود، نتيجه اين مطالعه در ديگر صنايع نيز قابل کاربرد خواهد بود.
وي چاپ 11 مقاله ISI در مجلات معتبر بين المللي و چاپ 6 مقاله علمي - پژوهشي (ISC) در مجلات علمي و پژوهشي معتبر نمايه شده در ISC را از ديگر دستاوردهاي اين پژوهش عنوان کرد و افزود: علاوه بر چاپ مقالات ژورنالي و کنفرانسي متعدد، يک کتاب تاليفي نيز در انتشارت دانشگاه صنعتي اميرکبير به چاپ رسيده است.
مجري طرح همچنين خاطر نشان کرد: با اجراي اين مطالعات موفق به ارائه يک الگوي نمونه‌برداري بهينه و معرفي يک روش اکتشافي نوين جهت کشف عناصر نادر خاکي با صرف کمترين هزينه و انرژي که در نهايت منجر به اکتشاف يک پتانسيل مهم از عناصر نادر خاکي در شمال شرق کشور شده است، شديم.
وي معرفي يک روش جديد و کاربردي براي کشف عناصر نادر خاکي و ارائه يک الگوي نمونه‌برداري بهينه را از ديگر يافته‌هاي اين تحقيق دانست.