برگزاری کارگاه آموزشی ائمه جماعات دانشگاه با موضوع مبانی تفسیر قرآن کریم
به گزارش روابط عمومی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، این نشست از ساعت ۱۴ روز یکشنبه ۱۵ اردیبهشت ۹۸ با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر عیسی زاده و حجت‌الاسلام‌والمسلمین غفاری و ۲۰ تن از ائمه جماعات خوابگاه‌ها و دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران در سالن شورای دفتر نهاد واقع در ساختمان معاونت غذا و دارو برگزار شد.
در ابتدای کارگاه حجت‌الاسلام‌والمسلمین غفاری، معاون دفتر نهاد ضمن خوشامدگویی به حضار، با اشاره به اینکه برای نهضت تفسیر ماه مبارک رمضان امسال سوره مبارک «احزاب» انتخاب شده است؛ گفت: در آیات این سوره در زمینه‌های امیدواری و کیفیت در این عرصه بحث شده است و همچنین می‌توان موارد هفتگانه‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم و در مورد تفسیر زندگی و معنویات اخلاقی اظهار داشته‌اند را در این سوره کاوش کرد.
در ادامه حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر عیسی زاده، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ضمن خوشامدگویی و تبریک به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک رمضان، اظهار داشت: واژه تفسیر ریشه در زبان یونان و علم هرمنوتیک دارد. وی همچنین افزود: وقتی‌که مردم در بین خود و خدایشان واسطه‌ای قرار می‌دهند به آن هرمس می‌گویند که این واژه درواقع همان تبیین و توضیح پیام خدایان به مردم بود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه هرمنوتیک به دانش تفسیر نیز تعبیر می‌شود اظهار داشت: هرمنوتیک دارای سه دوره سنتی، روشنگری و فلسفی است؛ اولین دوره، «دوره سنتی» است که تفکرش این است که پیامی که از سوی خدا به انسان توسط پیام‌رسان (هرمس) می‌رسد درواقع در یک روش و قوانینی که درجاهایی که برای مردم مبهم است، تفهیم می‌شود. ما نیز این را قبول داریم که برای فهمیدن یک متن نیاز به روش و قانون داریم؛ دومین دوره هرمنوتیک «دوران روشن‌فکری» است که این دیدگاه می‌گوید فقط داشتن قوانین فهم کافی نیست بلکه غیرازآن باید ذهنیت مولف نیز بازبینی شود که ما در فقه خودمان به این امر معتقدیم که وقتی پای اصول و کلیات در میان باشد؛ نیاز به بازبینی ذهن مولف نیست. دوره سوم هرمنوتیکی که از دوران شکل‌گیری پروتستان به عرصه اندیشه‌ها آمد و متاسفانه خیلی از اندیشه‌های دینی را تحت تاثیر خودش قرار دارد «هرمنوتیک فلسفی» است که مبدا شکل‌گیری آن در کلیسا بود و در این دوره علم هرمنوتیک پایان یافت و اسلام هرمنوتیک فلسفی را به‌طور کامل رد کرد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه تفسیر در فقه، به معنای کنار زدن ابهام و آشکار کردن مفاهیم متون تعریف‌شده است؛ گفت: دو رویکرد سنی و شیعی در تفسیر قرآن وجود دارد. در اهل سنت به هرگونه بیان و توضیح در ذیل آیات قرآن تفسیر اطلاق می‌شود اما در اهل شیعه از تفسیر به‌عنوان پی بردن به ریشه لغوی متون و پرده ابهام برداشتن از لایه متون یاد می‌شود.
دانشیار مرکز تحقیقات علوم قرآن، حدیث و طب دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه به تعریف تفسیر از قول علمایی نظیر آیت‌الله طباطبایی و آیت‌الله مصباح پرداخت و گفت: آیت‌الله طباطبایی تفسیر را به بیان معانی آیات و کشف مقصودها و دلالت‌های آیات قرآن معرفی می‌کند و آیت‌الله مصباح منظور از تفسیر را بیان مفاد و آشکار ساختن مراد جدی آیات با استفاده از قواعد ادبیات عرب و اصول عقلایی محاوره‌ای معرفی می‌کند.
وی در ادامه به انواع تفسیر اشاره کرد و گفت: تفسیر بر دو نوع تفسیر ترتیبی و موضوعی است که نوع ترتیبی آن خود بر دو قِسم تفسیر بر اساس ترتیب آیات قرآن و تفسیر بر اساس زمان نزول آیات طبقه‌بندی می‌شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر عیسی زاده با اشاره به تفاوت تفسیر ترتیبی و تفسیر بر اساس زمان نزول، اظهار داشت: در تفسیر ترتیبی، آیات به‌صورت منظم و آیه به آیه و به ترتیب تفسیر می‌شوند اما در تفسیر بر اساس زمان نزول، آیات به ترتیب زمان نزولشان بر پیامبر تفسیر می‌شوند.
وی در پایان سخنان خود با اشاره به پیشنهاد شهید صدر در خصوص تفسیر بر اساس زمان نزول آیات، اظهار داشت: شهید صدر معتقد است دو برکت در تفسیر بر اساس نزول آیات قرآن وجود دارد؛ اولین برکتش این است که مفسر به یک دوره کامل از تاریخ صدر اسلام آشنا می‌شود و دوم اینکه خودش را در مسیر تربیتی منظم آیات قرآن کریم قرار می‌دهد.