همایش بزرگداشت روز ملی خلیج فارس، به همت مرکز مطالعات راهبردی خلیج فارس دانشگاه شیراز، با حضور و سخنرانی مقامات لشکری و کشوری، فرهیختگان و اساتید برجسته ی حوزه ی مطالعات خلیج فارس، در هتل بزرگ شیراز برگزار شد.
ارائه ی مقالات و سخنرانی ها، برگزاری غرفه ها و برنامه های سنتی حول محور خلیج فارس، از مهم ترین برنامه های این همایش بود.
دکتر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ی کشور پیامی را به این همایش ابلاغ کرد که توسط مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه، قرائت شد.
وی ضمن تبریک دهم اردیبهشت ماه، روز ملی خلیج فارس افزود: این روز در تقویم ملی ما یادآور خاطره ای سرفرازانه در تاریخ ایران و شناسه ای کهن از هویت مردمانی است که در طول قرن ها در کنار آب های نیلگون آن زیسته اند.
وی گفت: خلیج فارس، خاستگاه ارزش های دیرینه ی فرهنگی و اجتماعی ماندگاری است که در هویت مردمان آن جلوه گر شده است. خلیج فارس، منبع تولید ثروت این منطقه، در اشکال گوناگون بوده و یادآور شجاعت، غیرت، روحیه ی سلحشوری و مبارزه ی فداکارانه در برابر تعرض هر بیگانه ای است که بدان چشم طمع دوخته است.
او اظهار داشت: اهمیت ژئوپلیتک و ژئواکونومیک این منطقه، همواره نگاه کنشگران فرامنطقه ای را به خود جلب کرده است. شریان های حیاتی انرژی و تجارت بین الملل در دل خلیج فارس، جایگاه این منطقه را در زمره ی اساسی ترین موضوعات بین المللی ارتقا داده و نهادینه کرده است.
دکتر ظریف در پیام خود اضافه کرد: در این میان، تحولات سیاسی و اجتماعی چند دهه ی پیشین در برخی از کشورهای منطقه، زمینه را برای حضور غیرضروری کنشگران فرامنطقه ای در این پهنه فراهم آورده است.
وزیر امور خارجه ی کشورمان بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران، با برخورداری از طولانی ترین ساحل، بر این باور است که خلیج فارس باید قوی بماند، تا از گزند حوادث و مطامع در امان باشد.
وی، رشد و شکوفایی حوزه ی خلیج فارس را نیازمند توجه به رویکرد 'منطقه ی قوی' و نه صرفا 'کشور قوی' دانست و افزود: اما حضور نیروهای نظامی خارجی و خریدهای تسلیحاتی هنگفت به تضعیف منطقه منجر شده تا به قوت آن و ما بر این باوریم که امنیت، صلابت و استواری خلیج فارس از مسیر همکاری و تعامل سازنده ی میان کشورهای منطقه به دست می آید، نه با خرید تسلیحات و تکیه بر قدرت های خارجی و ائتلاف های محکوم به شکست.
وی گفت: جمهوری اسلامی ایران، همواره بر موضع اصولی خود مبنی بر ضرورت اعتمادسازی و گفت وگو و همکاری میان کشورهای منطقه پای فشرده و پرهیز از اتکا به قدرت های فرامنطقه ای را مورد تاکید قرار داده است.
او اضافه کرد: ایده ی تاسیس مجمع گفت و گوی منطقه ای برگرفته از همین نگاه راهبردی ارائه شده است.
دکتر عنایتی، مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه نیز در این نشست گفت: بی شک اگر این منطقه در دست فرزندان آن باشد، شاهد امنیت و اقتدار هرچه بیشتر آن خواهیم بود.
وی ادامه داد: نام خلیج فارس در تاریخ، جغرافیا و اسناد مختلف در مسیر زمان با همین عنوان استفاده شده و برخی تاریخ نگاران نیز ۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح از خلیج فارس با همین عنوان استفاده کرده اند.
دکتر عنایتی اظهار داشت: برخی نیز با هدف خدشه واردکردن به این نام، عنوان کرده اند که خلیج فارس تنها نام آن نیست و نام دیگری نیز داشته است؛ اما مطالعه ی آثار و اسناد تاریخی و حتی مکاتباتی که در سده های گذشته بین حکام خلیج فارس با کشورهای خارجی انجام می شده، بر نام خلیج فارس تاکید شده است.
وی اضافه کرد: وزارت امور خارجه ی کشورمان، درصورتی که در نشست ها و همایش ها و یا هر رویدادی ببیند که از نام های جعلی دیگری برای خلیج فارس استفاده شود و یا حتی برای سهولت این نام، به شکل خلاصه مطرح شود، واکنش قاطع نشان خواهد داد.
دکتر نادگران، رئیس دانشگاه شیراز هم در این همایش، ضمن خوشامدگویی به حاضران گفت: بی شک عرضه ی دیدگاه ها، نقطه نظرات دقیق و علمی شما فرهیختگان و دانشمندان در همایش های باشکوهی همچون این همایش، می تواند کشور و نظام را در به شناسی و بازشناسی ظرفیت های خلیج همیشه فارس یاری رساند.
وی گفت: با وجود تحقیقات بسیاری که در مورد خلیج فارس انجام شده، اما هنوز این آبراه را نشناخته ایم. دانشگاه شیراز در این زمینه به سهم خود فعالیت هایی انجام داده و این روند را ادامه خواهد داد، اما جا دارد که این مهم در سطح ملی نیز دنبال شود.
رئیس دانشگاه شیراز پیشنهاد داد: در دانشگاه های بزرگ کشور و در دانشگاه های مجاور با خلیج فارس، گروه های کارشناسی علمی برای بازخوانی ظرفیت های آن، به شکل دبیرخانه های دائمی تشکیل شود و پژوهش های فاخر و ناب علاوه بر کارهای انجام شده، کلید زده شود.
وی افزود: بدیهی است برای این مهم، حمایت مادی و معنوی همه ی دستگاه های اجرایی لشکری و کشوری ذی ربط و علاقمند، پشتوانه ها را به نحوی ماندگار مستحکم می سازد.
معاون گردشگری و امور زائرین استانداری فارس هم در این همایش گفت: خلیج فارس یک میراث تاریخی، تمدنی و جغرافیایی است اما به این میراث ارزشمند آنگونه که در شان آن است توجه نکرده ایم.
محمد ابراهیم فروزانی افزود: در مواجه با این دریا بیش تر سعی کرده ایم از منابع آن بهره بگیریم؛ لیکن به میزانی که بر سر منابع آن دعواست به مسائل زیست محیطی آن توجه نشده است.
وی ادامه داد: البته شکی نیست که استفاده از منابع خلیج فارس، حق مسلم کشورمان است؛ اما باید در نظر داشت که برخی کارها که درخصوص این دریا انجام می شود، خطری برای محیط زیست است.
فروزانی، ضمن تاکید بر لزوم بازاندیشی و مطالعه درباره ی خلیج فارس، بیان داشت: به رغم جایگاه و اهمیت خلیج فارس، اما کمترین مطالعات باستان شناسی درخصوص فارس بودن نام آن، انجام داده ایم.
معاون گردشگری و امور زائرین استانداری فارس بیان کرد: البته مطالعاتی که انجام می شود نیز، نباید در نهایت به مطالب و متون کتابخانه ای و آرشیوی منتهی شود.
فروزانی گفت: امیدواریم بتوانیم بر مکر و حیله ی کسانی که قصد دارند، با تحریف تاریخ و تغییر نام خلیج فارس، بین ما و برادران دینیمان اختلاف ایجاد کنند، غلبه کنیم و به جای آن فضای هم افزایی فرهنگی و هم فکری تجاری و اقتصادی به وجود آوریم.